Polonium-210 คืออะไร?

การเสียชีวิตของนาย Alexander Litvinenko อดีตสายลับรัสเซีย ซึ่งมีความเกี่ยวพันกับการได้รับรังสีจากสารกัมมันตรังสี polonium-210 เข้าไปในร่างกายนั้น polonium-210 คืออะไร

polonium-210 เป็นสารกัมมันตรังสีที่มีอยู่ตามธรรมชาติ ซึ่งมีอันตรายจากการแผ่รังสีอัลฟาออกมา

polonium-210 ถูกค้นพบครั้งแรกโดย มารี คูรี (Marie Curie) ตอนปลายศตวรรษที่ 19


Alexander Litvinenko
อดีตสายลับรัสเซีย

polonium-210 มีอยู่ทั่วไปในโลก โดยมีอยู่ในปริมาณเล็กน้อยในดิน ในบรรยากาศ และในร่างกายของเรา

แต่ถ้ามีปริมาณสูงมาก จะทำให้เกิดความเสียหายให้กับเนื้อเยื่อและอวัยวะของร่างกาย

สารตัวนี้ ซึ่งเดิมเรียกว่า เรเดียมเอฟ (radium F) เป็นสารที่แพทย์วินิจฉัยได้ยากมาก

ในหนูทดลองที่ได้รับ polonium-210 จำนวน 1.45 MBq/kg จะตายในเวลาประมาณ 30 วัน

Philip Walker ศาสตราจารย์ทางฟิสิกส์ของมหาวิทยาลัย Surrey กล่าวว่า มันเป็นสารที่ยากจะตรวจพบถ้าใครรับประทานเข้าไป

การที่นาย Litvinenko ได้รับสารตัวนี้ จะมีความเสี่ยงต่อคนอื่นอย่างไร?

สารตัวนี้จะไม่ผ่านทางผิวหนัง แต่จะได้รับโดยการกินหรือสูดหายใจเข้าไปและทำให้เกิดความเสียหายกับร่างกาย

และเนื่องจากรังสีเคลื่อนที่ไปได้ในระยะทางที่สั้นมาก จึงทำให้เกิดอันตรายเฉพาะกับเนื้อเยื่อที่บริเวณที่มีสารนี้เท่านั้น

แต่ในทางทฤษฎีแล้ว ยังมีความเสี่ยงต่อคนที่อาจไปสัมผัสกับปัสสาวะ อุจจาระ หรือเหงื่อของนาย Litvinenko อาจจะได้รับ polonium ไปได้เล็กน้อย

William Gelletly ศาสตราจารย์ทางฟิสิกส์ของมหาวิทยาลัย Surrey กล่าวว่า polonium-210 จะไม่เปรอะเปื้อนไปกับเจ้าหน้าที่ทำการรักษา นาย Litvinenko หรือคนที่สัมผัสกับเขา นอกจากจะกินหรือหายใจเอาของเหลวที่มีการเปรอะเปื้อนสารตัวนี้เข้าไปในร่างกาย

ปกติโปโลเนียม-210 มีอยู่ที่ไหน?

มีการใช้สารตัวนี้ในอุตสาหกรรม เช่น ในระบบควบคุม และเป็นตัวให้ความร้อนกับแหล่งจ่ายไฟของดาวเทียม โดย polonium-210 จำนวน 1 กรัม ให้ความร้อน 140 วัตต์ แต่การใช้งานเหล่านี้ ไม่อยู่ในรูปแบบที่จะนำมาใช้เป็นสารพิษได้ง่ายนัก

นอกจากนั้นยังพบในใบยาสูบ ซึ่งคาดว่าจะเป็นสาเหตุส่วนหนึ่งของมะเร็งปอด

ศาสตราจารย์ Dudley Goodhead จาก Medical Research Council Radiation and Genome Stability Unit กล่าวว่า การจะแพร่สารนี้ให้เกิดพิษกับคน ต้องใช้ปริมาณมากพอควร ซึ่งต้องสกัดออกมา บางทีอาจต้องใช้เครื่องเร่งอนุภาคหรือเครื่องปฏิกรณ์นิวเคลียร์

ไอโซโทปของ polonium ให้รังสีอัลฟา โดยมีครึ่งชีวิต 138.376 วัน polonium-210 หนึ่งมิลลิกรัมให้รังสีอัลฟาเท่ากับเรเดียม 5 กรัม polonium-210 ให้รังสีอัลฟาอย่างเดียวโดยไม่ให้รังสีแกมมา การตรวจวัดจึงทำได้ยาก

มีการนำ polonium-210 ขนาด 500 ไมโครคูรี ไปใช้เป็นแปรงสำหรับลดไฟฟ้าสถิตย์ (anti-static brushes) เนื่องจากอนุภาคอัลฟามีประจุบวก จึงทำให้วัสดุที่มีประจุไฟฟ้าเป็นกลางได้ เช่น ฟิล์มถ่ายรูป

 

ถอดความจาก What is polonium-210?
เว็บไซต์ www.bbc.co.uk
ข่าวสารเพิ่มเติม